INDEX >> ACHTERGRONDEN >>

THEMA - CINEMA CHILI
Over geld en andere zorgen

Matthias Van Wichelen | 20/06/2013

Twee derderangsgangsters bieden taxichauffeur Ulises de keuze: of hij verdwijnt in de kofferbak of hij rijdt hen veilig rond terwijl ze overvallen plegen. Taxi Para Tres is een levendige donkere komedie over hebzucht, criminaliteit, opportunisme en de droom voor eens en voor altijd van de financiële zorgen af te zijn.

Taxi Para Tres (Orlando Lübbert)

Regisseur en scenarist Orlando Lübbert ontvluchtte zijn land na de machtsgreep van Pinochet. Hij woonde jaren in Mexico en Duitsland en keerde pas in 1995 terug naar Chili. Zes jaar later – hij was toen al 56 – maakte hij zijn enige speelfilm. Hij heeft lang moeten wachten op die kans en hij heeft ze gegrepen. Het plezier, het enthousiasme en de liefde voor de cinema stralen van het scherm af.

Pittig dilemma
De film neemt een vliegende start. Meteen in de openingsscène belandt Ulises in zijn no-win situatie. Als hij rijdt zal hij later een verduiveld goede advocaat moeten vinden die de rechter er van kan overtuigen dat hij het allemaal onder dwang deed, dat hij geen keuze had. In de koffer is hij totaal overgeleverd aan de gansters. Hij moet maar hopen dat die zijn auto niet in de prak rijden. Zonder auto is hij zijn inkomen kwijt. Hij heeft wel degelijk de keuze. Dat pittige dilemma is het leuke begin van de film.

Ulises beslist achter het stuur te kruipen en het gaat hem ondanks de stress goed af. Zijn gijzelnemers hebben nog wat misdaadlessen te leren. Ze missen de uitstraling, ervaring, creativiteit en over-mijn-lijk-mentaliteit van volbloed gangsters maar doen hun best en boeken links en rechts een succesje.

Onbewust heeft het duo met Ulises de hoofdvogel afgeschoten. De gegijzelde heeft de grootste moeite met de maandelijkse betaling van het huurgeld van zijn taxi en heeft een echtgenote die hem weinig subtiel laat verstaan dat ze een luxueuzer bestaan had verwacht. De radertjes in zijn hoofd gaan aan het draaien. Waarom zou hij blijven zwoegen en zweten, het gezeik van zijn klanten blijven aanhoren – en op het eind van iedere maand geld tekort komen – als hij ook kan stelen?

Couleur locale
Zo wordt het duo een trio. De carrièrewending legt hem geen windeieren. Het leven valt hem ineens een stuk minder zwaar en zijn vrouw fladdert dolgelukkig door het huis. De band met zijn medemisdadigers wordt innig en de anders zo muizige wroeter vindt zowaar ook buitenechtelijke vreugde. Bonus!

De belangrijkste kritiek op de film is dat het nogal duidelijk is dat zijn geluk niet eeuwig zal blijven duren. Zijn vrouw verliest de trappers en zijn nieuwe vrienden nemen de regie van zijn leven over. Hij heeft dan eindelijk de centen en het plezier maar of hij nu echt  gelukkiger is? Het grootste compliment aan de film is dan weer dat er geen slappe geld-maakt-niet-gelukkig-boodschap in zit. In tegendeel zelfs. Geld maakt wel degelijk gelukkig als je maar bereid bent de bluts met de buil te nemen.

In de plaats van een opgestoken vingertje is er veel ontwapenende situatiehumor en couleur locale. Het is aangenaam vertoeven in het gezelschap van het drietal geboren niet-winnaars. Alejandro Trejo, Fernando Gómez Rovira en Daniel Muñoz geven hun personages een zekere trots mee. Het zijn niet de meest geniale mensen op aarde maar het zijn fiere mannen uit één stuk waar zelfmedelijden niet aan besteed is.

Het scenario biedt een mooie mix van sociaal drama, donkere humor en feelgood movie. Zonder in miserabilisme te zwelgen schetst Lübbert treffend Ulises‘ sociale achtergrond. Op eenzelfde evenwichtige manier wekt hij een mooie droom tot leven terwijl hij op de achtergrond blijft op wijzen op de niet-koosjere herkomst van de centen. De filmgeschiedenis leert dat misdadigers zelden rijk het eind van de vertoning halen. De dreiging dat Ulises hetzelfde lot beschoren is, is prominent aanwezig. Orlando Lübbert heeft een verrassend maar ook erg logisch einde in petto.

Grootse, innoverende cinema is Taxi Para Tres niet maar het is wel een bezielde, goed vertelde, intelligent opgebouwde en vlot gemonteerde film met een tijdloze, universele thematiek en herkenbare personages. In al zijn bescheidenheid is het een fraai staaltje maatschappelijk relevante Chileense vertelkunst.